NOS schaatsnieuws

1. Emotionele Wennemars ziet zoon in zijn voetsporen treden: 'Hij is gewoon wereldkampioen'

   Huilend verscheen Joep Wennemars voor de camera, nadat hij vriend en vijand had verrast met het behalen van de wereldtitel op de 1.000 meter. "Hard werken, toewijding... Ik had dit niet durven dromen, echt niet. Hoe kan ik hebben gewonnen?!", riep hij uit.

   "Tweeëneenhalf rondje hard schaatsen, dat is vandaag wel gelukt", zegt Wennemars met gevoel voor understatement. En dat na een lastig seizoen voor de 22-jarige Wennemars, die voorafgaand aan de eerste wedstrijden geopereerd werd aan zijn knie en ook meerdere keren ziek werd.

   "Ik denk dat ik nu op mijn fitst ben van het hele seizoen. Die blessure heeft me heel lang in de weg gezeten. Het is voor het eerst dat ik me een beetje normaal voel en mijn kracht kwijt kan zonder dat ik word gehinderd door pijn. Maar wereldkampioen, dat had ik echt niet verwacht."

   Met zijn wereldtitel treedt Wennemars in de voetsporen van vader Erben, die in 2003 en 2004 ook wereldkampioen werd op de 1.000 meter. "Het is te veel voor mij op dit moment... Maar ik vind het gewoon heel mooi", zegt een geëmotioneerde vader.

   "Het was gewoon een heel goede rit. Ik wist dat hij goed was, dit was de eerste keer dat hij fit was. Hij is gewoon wereldkampioen."

   Wennemars zette een baanrecord neer in de zevende rit, waarna topfavorieten Jordan Stolz en Jenning de Boo niet aan zijn tijd kwamen. Spannende minuten voor de nu definitief doorgebroken Wennemars. "Ik was misselijk van moeheid na de race, maar daarna werd ik alleen maar misselijker."

   Bekijk hieronder de interviews van Joep Wennemars en zijn vader Erben.

   Stolz verkeert niet in de beste vorm, want vrijdagavond raakte hij ook al zijn titel op de 500 meter kwijt. "Ik weet dat Stolz dit gewoon moet kunnen. Ik kon zien dat hij niet fit was. Hij kan beter, maar dat maakt mij niet uit. Vandaag was de wedstrijd."

   "Ik sprak vorige week met Thomas Krol. Hij zei: 'mijn baanrecord staat scherp'. Ik was tevreden met mijn tijd."

   Mooie generatie

   Vader Wennemars sprak van tevoren niet met zijn zoon. "Hij reed tegen Laurent Dubreuil, als hij hard opent kan er een moeilijke kruising komen. Daarom wilde ik niet met hem praten. Hij moet het zelf oplossen. Het is zijn race en als ik daar iets over zeg, gaat hij dat meenemen. Je moet zo'n race op intuïtie en gevoel rijden."

   "Tim Prins hoort ook bij deze generatie, je hebt Jordan Stolz. Er is een hele mooie generatie van schaatsers, het is mooi dat ze het allemaal op hun eigen manier doen. Ik kan er heel erg van genieten."

2. Wennemars stunt met wereldtitel 1.000 meter, De Boo en Stolz tweede en derde

   Joep Wennemars heeft gestunt met de wereldtitel op de 1.000 meter. In het Noorse Hamar reed hij een baanrecord van 1.08,05, waar de favorieten die na hem startten niet meer aankwamen.

   Jenning de Boo (1.08,21) en Jordan Stolz (1.08,26) gingen mee naar het podium. Voor De Boo was het zijn derde medaille van deze WK, nadat hij ook goud had gepakt op de 500 meter en zilver op de teamsprint.

   "Hard werken, toewijding... Ik had dit niet durven dromen, echt niet. Hoe kan ik hebben gewonnen?!", riep Wennemars na de race.

   "Tweeëneenhalf rondje hard schaatsen, dat is vandaag wel gelukt", zegt Wennemars met gevoel voor understatement. "Ik denk dat ik nu op mijn fitst ben van het hele seizoen. Het is voor het eerst dat ik me een beetje normaal voel en mijn kracht kwijt kan zonder dat ik word gehinderd door pijn. Maar wereldkampioen, dat had ik echt niet verwacht."

   Wennemars opent het bal

   Wennemars, debutant op de WK afstanden, was in de zevende rit de eerste Nederlander die in actie kwam. De 22-jarige zoon van oud-sprinter Erben Wennemars zette alles en iedereen op scherp met een baanrecord van 1.08,05. Hij was 0,6 seconden sneller dan Laurent Dubreuil en de toon was gezet met nog vijf ritten te gaan.

   Kjeld Nuis was in de tiende rit de volgende Nederlander. Voor Nuis was deelname aan deze WK alles behalve zeker. Na een diskwalificatie op de wereldbeker in Heerenveen trapte hij in een woede-uitbarsting tegen een stoel, waardoor hij een wond aan zijn voet opliep.

   De wond herstelde genoeg om te starten, maar geheel klachtenvrij was Nuis niet. Hij kwam niet in de buurt van de tijd van Wennemars, die na tien van de twaalf ritten nog altijd eerste stond.

   Nuis werd uiteindelijk zevende met 1.08,98.

   Ook de kersverse wereldkampioen op de 500 meter De Boo kwam niet aan de tijd van Wennemars. Na 600 meter lag De Boo nog op hetzelfde schema, maar in de laatste ronde kruiste hij over Ning Zhongyan heen, waardoor hij geen slipstream-voordeel had. De Boo reed een tijd van 1.08,21.

   In de slotrit lag Stolz drie tienden achter op Wennemars na 600 meter. In de slotronde leek de Amerikaan, die de afgelopen twee seizoenen kampioen werd op deze afstand, in te lopen, maar hij kon de achterstand niet meer goedmaken.

   Zo treedt Joep Wennemars in de voetsporen van zijn vader, die 21 jaar geleden in Seoul ook wereldkampioen op deze afstand werd.

   Giovannini wint massastart

   Andrea Giovannini, die ook het wereldbekerklassement won, was de beste op de massastart. Bart Hoolwerf eindigde als vierde, na goed voorbereidend werk van Jorrit Bergsma.

   Het zilver was voor Lee Seung-Hoon, regerend olympisch kampioen Bart Swings werd derde, en is daarmee zijn wereldtitel kwijt.

   Bergsma was belangrijk voor Hoolwerf, door wegrijdende schaatsers meteen tot de orde te roepen. Toen het peloton definitief brak, zaten beide Nederlanders voorin.

   In de voorlaatste ronde trok Bergsma de sprint aan voor Hoolwerf, maar de Nederlander liet zich weer iets terugzakken, waardoor hij de sprint niet meer naar zich toe kon trekken.

3. Medailles voor Kok en Leerdam op 1.000 meter, brons voor Conijn op 5.000 meter

   Miho Takagi is wereldkampioen op de 1.000 meter geworden. De 30-jarige Japanse was Femke Kok (0,23 seconden) en Jutta Leerdam (0,3 seconden) te snel af.

   Het is de tweede wereldtitel voor Takagi op de 1.000 meter. In 2022 pakte ze ook goud op de Olympische Spelen in Peking. Dit seizoen won de door Johan de Wit getrainde Takagi vijf van de zes wereldbekers op deze afstand.

   Voor Kok is het, na haar wereldtitel op de 500 meter, haar tweede medaille van dit WK. Leerdam staat voor de derde keer op het podium, na haar goud op de teamsprint en zilver op de 500 meter.

   Wiklund verspeelt zege

   Op de 5.000 meter leek Ragne Wiklund voor eigen publiek het goud te pakken, maar in de slotronde stortte de Noorse helemaal in en verspeelde ze een voorsprong van 2,6 seconden op Francesca Lollobrigida, die met de wereldtitel aan de haal ging.

   Merel Conijn pakte brons, Marijke Groenewoud werd zesde.

   Femke Kok, die vrijdagavond wereldkampioen werd op de 500 meter, startte al in de tweede rit va de 500 meter. Ze noteerde een tijd van 1.14,98, met een langzamere slotronde van 30 seconden. Kok won de rit wel ruim van de Deense Sofia Thorup-Prosvirnova, maar oogde niet gelukkig na haar race. Dit had ook met misselijkheid te maken, die kwam door nekklachten na een val tijden de training van donderdag.

   Toch bleef Kok lang bovenaan de tijdenlijsten staan. Na zeven ritten was alleen Yin Qi (0,81 seconde achterstand) binnen een seconde gekomen.

   "Ik had dit echt niet verwacht, geen idee hoe dit kan", reageerde Kok. "Ik was de hele ochtend kotsmisselijk en ik dacht: we moeten er maar het beste van maken..."

   In de tiende rit was het de beurt aan Antoinette Rijpma-de Jong, die in 2023 zilver pakte op deze afstand tijdens de WK in Heerenveen. Met 1.15,51 ging ze naar de op dat moment tweede tijd, achter Kok. Rijpma-de Jong werd uiteindelijk vijfde.

   De elfde rit was een Aziatisch onderonsje tussen twee door Johan de Wit-getrainde schaatsers: Han Mei en Miho Takagi. Laatstgenoemde was vorig jaar de beste op de WK in Calgary, en in 2022 pakte Takagi ook olympisch goud op de 1.000 meter.

   Takagi was ruim twee tienden sneller dan Kok, nadat ze in de slotronde pas onder het schema van de Nederlandse terechtkwam.

   Slotrit

   Leerdam lag na 600 meter onder het schema van Takagi, maar in de slotronde stortte haar tempo in. Ze verloor drie tienden en daarmee moest ze het goud aan Takagi laten.

   Bij de wereldbeker in Thialf, twee weken terug, versloeg Leerdam Takagi voor het eerst dit seizoen. "Ik heb hem gewoon echt weggegeven", zegt Leerdam. "Ze winnen hier met een slechte tijd, maar ik reed zo slecht. Ik baal er echt van, deze had ik kunnen pakken."

   In de eerste drie van zes ritten op de 5.000 meter werden geen noemenswaardige tijden gereden. Halverwege stond de Chinese Tai Zhien bovenaan met 7.08,77.

   Rit vier was de eerste van naam: Marijke Groenewoud tegen Isabelle Weidemann. Groenewoud, die donderdag een tegenvallende 3.000 meter kende, opende haar rit snel en opende een gat van drie seconden naar Weidemann. De Canadese zag Groenewoud echter snel weer terug, want de Nederlandse ging met vijf ronden te gaan de rondetijden van 34 seconden in. Groenewoud noteerde 7.04,51.

   Laatste WK Sábliková, Lollobrigida wint

   Voor Martina Sáblíková zijn het de laatste WK afstanden, omdat ze na volgend schaatsseizoen met pensioen gaat. De tienvoudig wereldkampioen op de 5.000 meter werd verslagen door winnares Francesca Lollobrigida. De Italiaanse reed 6.56,38.

   Voor het begin van de laatste rit was er een vervelende pauze voor Wiklund en Conijn, omdat er technische problemen met de tijdswaarneming waren. De klokken in het stadion en op de computers liepen vast, waardoor de slotrit met enkele minuten vertraagd werd.

   Eenmaal onderweg reden Wiklund en Conijn een vergelijkbaar tempo; halverwege de rit lag de Noorse voor eigen publiek bijna een seconde voor op Conijn.

   In de tweede helft van de rit liep Wiklund hard weg. Met 2,6 seconden voorsprong op de tijd van Lollobrigida bij het ingaan van de laatste ronde leek er niets mis te kunnen gaan voor de Noorse, maar Wiklund stortte volledig in en werd slechts tweede met 6.56,57. Conijn pakte brons met 6.58,49, haar tweede bronzen plak deze WK.

4. Van 't Wout met kater en dikke enkel na bewogen WK-dag: 'Mijn vorm is niet brons'

   Tumultueus, wisselvallig en pijnlijk. Zo zou je de eerste finaledag bij de WK in Peking van Jens van 't Wout kunnen omschrijven. Een dag die bovendien eindigde met een gezwollen enkel, waardoor het nog maar de vraag is of hij zich zondag kan revancheren.

   De bronzen medaille op de 500 meter was slechts een te kleine pleister op een schrijnende wond. "Het duurt nog wel even voor ik daar blij mee ben, denk ik."

   Gezwollen enkel

   Met een enkel ingepakt in ijs liet Van 't Wout zijn gedachten gaan over een WK-dag vol ups en downs. Teleurgesteld, maar ook opvallend nuchter.

   "Mijn enkel klapte dubbel met die actie met Liu Shaoang. Weer mijn geopereerde enkel. Dus even kijken hoe het gaat. Ik denk zelf dat het niet weer gescheurd is. Het doet best pijn, maar het wordt niet erger. En dat was de vorige keer wel zo. Maar we moeten even kijken hoe de zwelling is vanavond."

   "Als ik mijn schoen in kom, ga ik gewoon rijden. En als ik mijn schoen niet in kom, dan niet."

   Het zou een roemloos einde zijn van een wereldkampioenschap waar Van 't Wout zou moeten oogsten. Het hele seizoen strijdt hij samen met de Canadees William Dandjinou om de troon in het internationale shorttrack.

   Een eerste individuele wereldtitel voor Van 't Wout zat er aan te komen. Maar op de eerste finaledag ging het te vaak mis. "Ik heb nog niet vaak zo'n goede rit gereden als in de halve finale van de 1.500 meter. Maar de finale was een van mijn slechtste ritten."

   Gewoon dom

   In die finale leek Van 't Wout niet zichzelf. Geheel tegen zijn stijl in reed hij opeens afwachtend. Die passiviteit kwam hem duur te staan. "Ik was helemaal de weg kwijt. In het Engels noem je dat choked. Ik was alleen maar aan het vechten met de mindere rijders. Het was gewoon dom. Ik kan er niets beters van maken. Het was een heel slechte rit."

   Van 't Wout worstelde zich nog naar de derde plek, maar werd uiteindelijk gediskwalificeerd. In de kwartfinales van de 500 meter herpakte hij zich.

   "Ik reed 39,8 vanaf de kop en zo hard heb ik nog nooit gereden. Ik weet dus dat het gewoon aan mijzelf ligt en niet aan mijn fitheid. De halve finale ging ook echt hard. Mijn laatste ronde was drie tienden harder dan die van Dubois (de latere winnaar, red.), maar omdat ik mezelf schopte in de eerste ronde had ik al vier tienden verloren."

   Die fout kostte hem een gunstige startplek in de finale. "Wat kun je vanaf plek vier? Ik heb gewoon zo hard gereden als ik kon. Ik moet blij zijn met brons, maar mijn vorm is niet brons. Dat is gewoon jammer."

   Onbegrip over aflossing

   De eerste individuele wereldtitel laat dus nog even op zich wachten, maar in de aflossing zijn de kansen op goud misschien nog wel groter. Op de gemengde aflossing plaatste Van 't Wout zich met Nederland moeiteloos met voor de finale van zondag.

   Maar op de aflossing voor mannen ging het weer mis. In de slotfase kreeg Van 't Wout het aan de stok met thuisrijder Liu Shaoang. "Ik begrijp echt niet waarom wij die penalty krijgen. Hij rijdt twee meter buiten de blokken en houdt zijn hand op het ijs. Maar die arm heeft geen voorrang ofzo. Dus ik rijd tegen zijn arm en en daarom gaan we op ons bek. Ik snap dat totaal niet."

   Het was een actie met grote gevolgen: geen WK-finale én een nare enkelblessure. "Ik ga nu eerst eten en dan op bed liggen met mijn benen omhoog. En dan zie ik het later wel."

   Laatste WK van Knegt

   Ook Sjinkie Knegt had weinig begrip voor de beslissing van de jury. "Het wordt chaotisch op het einde en dan kunnen we het gewoon niet naar ons toetrekken. Je kunt er lang en breed over praten, maar uiteindelijk is het gewoon een armblock van die Chinees. We zijn het hele jaar goed op de aflossing. Als het dan niet gebeurt als het moet gebeuren, dan is dat ontzettend zuur."

   Zijn dertiende WK heeft hem geen geluk gebracht. "Ik kom hier alleen maar om die aflossing te rijden. En als dat dan zo gruwelijk misgaat, is dat gewoon jammer."

   Voor Knegt was de halve finale op de aflossing waarschijnlijk zijn laatste WK-optreden. "Die kans is zeer aanwezig", bevestigt de routinier, die nog wel de Olympische Spelen in Milaan hoopt te rijden.

   "Ik ga er niet van uit dat ik volgend jaar nog afreis naar Montréal. Dertien WK's, zeven keer een medaille met de aflossing, individueel weet ik eigenlijk niet eens. Daar ben ik trots op. Het is mooi geweest."

5. Twee keer brons Velzeboer is magere oogst shorttracksters op WK in Peking

   Xandra Velzeboer heeft bij de WK shorttrack in Peking twee keer brons gewonnen. Op de individuele 1.000 meter en op de 3.000 meter aflossing (met zusje Michelle, Diede van Oorschot en Zoë Deltrap) was de derde plek het hoogst haalbare.

   Ook bij de mannen was de oogst van de eerste finaledag bij de WK mager. Jens van 't Wout werd derde op de 500 meter.

   Fenomenale Vlaamse

   Op de 1.000 meter moest Xandra Velzeboer haar meerdere erkennen in de Canadese Courtney Sarault en vooral haar voormalige trainingsgenoot Hanne Desmet.

   De Belgische pakte zo haar eerste wereldtitel. Eerder op de dag won haar broer Stijn Desmet al zilver op de 1.500 meter voor mannen.

   Met een zuinige glimlach nam Velzeboer haar medaille in ontvangst. "Ik ben blij met de medaille, maar ik baal ook een beetje", zei ze achteraf. "Maar dat is shorttrack."

   Velzeboer nam het in de finale op tegen louter grote namen. Grote afwezigen waren de Amerikaanse toppers Corinne Stoddard en vooral Kristen Santos-Griswold.

   Stoddard is niet afgereisd naar China met vermoeidheidsverschijnselen, waar Santos - winnares van de wereldbeker - nog een keer had willen schitteren.

   Vrijdag sloeg het noodlot echter toe. De Amerikaanse kwam op de gemengde aflossing vreselijk hard in botsing met de Canadese Danaé Blais, verliet met een bloedende lip het ijs en komt wellicht - net als de Canadese - niet meer in actie dit WK.

   Met Desmet, Arianna Fontana, Choi Min-jeong en Sarault kreeg Velzeboer genoeg wereldtoppers tegenover zich. Na voortdurend stuivertje wisselen in de finale begon Velzeboer als voorlaatste aan de slotronde.

   Ze knokte zich nog naar brons, maar de wereldtitel was voor de ijzersterke Belgische. "Ik was helemaal hyped nadat ik Stijn zilver had zien winnen na een moeilijk seizoen", glunderde Desmet na afloop.

   Stap voor stap groeide ze uit tot een van de beste - zo niet de beste - shorttrackster(s) van de wereld. "Ik heb heel veel interessante input gehad, eerst in Nederland, daarna in Canada en ook nog Hongarije. Overal steek je wat van op."

   Teleurstelling

   Zusje Michelle Velzeboer, bezig aan een uitstekend seizoen, beleeft een teleurstellend WK. Vrijdag viel ze op de 500 meter en in de kwartfinales van de 1.000 meter overkwam haar dat opnieuw.

   Toeval of niet, ook nu was Fontana zijdelings bij die vroege aftocht van Velzeboer betrokken. Bij de EK in Dresden hield de ervaren Italiaanse Velzeboer in extremis van de titel met een wilde actie, maar dit keer trof Fontana geen blaam.

   De Nederlandse probeerde in te voegen achter de Italiaanse, maar gleed zelf onderuit. Zondag krijgt de jongste Velzeboer nog een kans op de 500 meter. Op de gemengde aflossing mag ze ook nog dromen van de wereldtitel.

   Gele kaart

   Ook voor Diede van Oorschot verloopt het WK nog niet zoals gehoopt. Vrijdag viel de jonge Van Oorschot twee keer. Zaterdag ging Van Oorschot in haar heat op de 1.000 meter liefst twee keer in de fout.

   Dat leverde haar behalve diskwalificatie zelfs een gele kaart op. Het is sowieso nog niet het toernooi van Van Oorschot, want ook in de halve finales van de aflossing ging het niet optimaal.

   Tot twee keer toe verloor Nederland de cruciale tweede plek na een mislukte wissel van Van Oorschot op Zoë Deltrap. De zussen Velzeboer hielden de ploeg in de race en op de streep wist Xandra Velzeboer de Zuid-Koreaanse Choi Min-Jeong nog net af te houden.

   In de finale maakte juist de oudste Velzeboer een foutje en was er geen kans op een stunt. Achter Canada en Polen eindigde Nederland wel als derde.